A-
Sosyal Medya Nedir?
1-Bir İnternet Kavramı Olarak Sosyal Medya
Bilgisayarın icadı, bilgisayar
teknolojilerinin geliştirilmesi, internet ve internet teknolojileri, yarım
yüzyıl içerisinde çok hızlı bir gelişim kaydetmiş ve bilhassa internetin icadı
ve yaygın olarak kullanılmaya başlaması ile birlikte dünyada ve gündelik
yaşantımızda devrim niteliğinde pek çok değişim meydana gelmiştir.
Askeri amaçlarla geliştirilen internet,
bilgi alışverişi ve sağladığı kolaylıklarla önce 1990’lı yıllarda ticari ağ
haline gelmiş, sonra ise yaşamın tüm kollarında aktif hale gelerek eğitim,
sağlık, hukuk gibi temel hizmetleri ve hatta tüm kamusal faaliyetleri önemli
ölçüde etkilemiştir.
Bilgisayar ve internet teknolojileri
hayatımıza girdiğinde, ilkin tek taraflı bir iletişim söz konusuydu.
Oluşturulan web sitelerindeki içeriklerin kullanıcılar tarafından görülebildiği
ve takip edilebildiği, web sitesini oluşturanların ve veri girenlerin dışındaki
kullanıcıların pasif kaldığı bir dönemdi. Son yirmi yıl içerisinde ise internet
teknolojilerinde inanılmaz bir değişim yaşanmıştır. Her türlü içeriğin
üretilebildiği ve bu içeriklerin karşılıklı paylaşılarak etkileşime
geçilebildiği bu dönemde sosyal medya
mecraları belirleyici olmuştur.
İnternet ağının kişisel kullanıma uygun
hale gelmesiyle birlikte, bireyler ilk zamanlarda interneti, aradıkları bilgiye
erişim için kullandılar. Bu dönemde, web 1.0(monolog) olarak nitelendirilen web
sitelerinin temel amacı, sadece kullanıcıya bilgi vermekti. İnternet
kullanıcılarının web sitesindeki içeriğe katkıda bulunma hakkı yoktu. İnternet
kullanıcıları pasif görünümde ve sadece tüketici rolündeydiler Bu dönemde, web
teknolojileri denildiğinde HTML anlaşılmaktaydı. Bir sonraki dönemi betimleyen
Web 2.0( interaktif web) uygulamalarının geliştirilmesi ile internet
kullanıcıları artık üretici haline geldi. Bu web sitelerinde, kullanıcı artık
aktiftir, içerik üzerinde belirleyici ve içeriği paylaşan konumundadır. Web 2.0
uygulamalarına örnek olarak facebook, twitter ve youtube gösterilebilir. Bu
nedenle web 2.0 sitelerine sosyal medya da denilmektedir. Web
teknolojilerindeki gelişim hızla devam etmektedir. Bugün artık web 3.0(semantik
web) ve hatta web 4.0 den bahsedilmektedir.
2- Kitle İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya
Bireylerin iletişim kurma ve bilgi
alışverişinde bulunma arzusu tarih boyunca ihtiyaç olarak görülmüştür. Bu
ihtiyaca koşut olarak kağıdın bulunması, iletişim kurma ve bilgi alma ihtiyacı
ile yazılı basını ortaya çıkarmış, sonrasında da görsel medya, kitle iletişim
aracı olarak tarihteki güçlü yerini almıştır. 20. yüzyılın son çeyreğinde ise
internetin icadı ile insanların yaşantılarında ve enformasyon dünyalarında
büyük bir devrim gerçekleşmiştir. İnternetin hayatımıza girmesiyle birlikte
ihtiyaç duyduğumuz her türlü bilgiye hızla ulaşmanın yanında, tanıdıklarımız ve
yeni edindiğimiz çevre ile iletişim kurarak sosyalleşme ihtiyacımızı da anında
karşılar hale gelmiş bulunmaktayız.
Geleneksel medyada denilen kitle iletişim
araçlarından tek taraflı olarak bilgi akışı sağlanırken, yeni medya olarak
gösterilen sosyal medyada karşılıklı
etkileşim ve paylaşım üzerine insanlar düşünce ve eserlerini dolaşıma
sokabilmektedir. Sürekli güncellenebilmesi, çoklu ortam oluşturması ve anında
paylaşım ve etkileşim olanakları nedeniyle sosyal
medya, gündelik yaşantımızın önemli bir parçası haline gelmiştir. Bu
özellikleri nedeniyledir ki televizyon ve basılı gazete gibi kitle iletişim
araçlarına ilginin azalmakta olduğunu, televizyon ve gazetelerinde bu gelişmeye
koşut olarak kendilerini internet ve sosyal medyada konumladıklarını rahatlıkla
söyleyebiliriz. Kitleleri yaklaşık yüzyıldır yönlendiren büyük medya
kuruluşları yakın bir gelecekte, yerlerini sosyal medyayı etkili biçimde
kullanan kurumlara ve bireylere terk edeceklerini söylemek kehanet olmasa
gerektir.
Mail veya chat gibi kişisel kullanım
özellikleri sunması nedeniyle kişisel iletişim aracı olan internet ve sosyal
medya aynı zamanda anlık haber ve bilgi akışını da sağlamaktadır. Bu nedenle
kitle iletişim aracı olarak kabul edilmelidir. Yani “Sosyal Medya”, kullanım şekline göre hem kişisel hem de kitle
iletişim aracıdır
Bir kitle iletişim aracı olarak sosyal medya, gündelik ve kamusal
yaşamda sağladıkları kolaylıklar yanında bir dizi sosyal ve hukuki sorunu da
beraberinde getirmiştir. Özellikle bilinçsiz kullanım ve sosyal medyayı
denetlemenin güçlüğü bu sorunları daha belirgin ve görünür kılmıştır.
Geleneksel kitle iletişim araçlarında, bir düşünce kitlelere ulaşmadan önce
denetim ve kontrolden geçmektedir ve süzülerek kitlelere sunulmaktadır. Ancak
sosyal medyada bir nefret ifadesi
yazılı ileti veya resim olarak anında kitlelere ulaşmakta, hedef gruba karşı
insanları kışkırtabilmekte ve örgütleyebilmektedir.
B- Sosyal Medyada Nefret Söylemi

Birlikte yaşama kültürüne taarruz
ettiğinden, demokratik bir toplumun inşası ve güçlendirilmesi için nefret
söylemlerini belirleme ve denetlemenin gerekliliği yadsınamaz bir gerçekliktir.
Ancak nefret söylemleri ile mücadele etmek sanıldığı kadar kolay değildir.
Nefret söylemlerine ve nefret suçlarına karşı aidiyetten kaynaklanan bir körlük
bulunmaktadır. Bu körlük duyarlılığı da köreltmektedir. Bir diğer sorun, ifade
özgürlüğü bağlamında bir kısıtlamaya neden olup olmayacağı sorunudur. Sosyal
Medyada tekrar üretilen ve dolaşıma sokulan Nefret söylemleri ile mücadele
etmenin uluslarası işbirliğini gerektirmesi, uluslararası enstrümanların
yetersizliği ve devletler arasındaki etnik ve dinsel bakış açılarındaki
farklılıklar bir diğer handikaptır.
Bazı Avrupa devletleri nefret söylemleri ile ilgili yasal düzenlemeler yapmışlardır.
Nefret suçuna dönüşmeyen nefret söylemlerini de cezalandırma yoluna
gitmişlerdir. Türkiye ise Ceza Sisteminde bazı nefret suçları ile ilgili
düzenlemeler yapılmış, nefret saiki bazı suçlar bakımından artırım nedeni
olarak belirtilmiştir. Ancak salt nefret söylemi Türk Ceza Hukukunda suç olarak
düzenlenmemiştir. Bu konuda güçlü bir kamuoyu baskısı oluşmamıştır. Bazı sivil
toplum örgütlerinin çabaları ise toplumdaki körlüğü giderememiş ve siyasal
süreci harekete geçirememiştir.
0 Yorumlar